Nadmierne ścieranie izolacji przewodów to jeden z częstszych problemów w aplikacjach z ruchomym okablowaniem. W najnowszym odcinku serii filmów Dr chainflex, ekspert igus® diagnozuje ten problem u klienta i krok po kroku pokazuje, jak dzięki kilku zmianom wyeliminować awarie. W tym artykule rozwijamy temat, tłumaczymy, skąd bierze się ścieranie, jak je rozpoznać i – co najważniejsze – jak mu zapobiegać, by instalacja była trwała i bezpieczna.
Nadmierne ścieranie izolacji przewodów – co to za problem?
Izolacja przewodu pełni kluczową rolę w ochronie żył wewnętrznych przed wpływem czynników mechanicznych, chemicznych i atmosferycznych. Gdy dochodzi do nadmiernego ścierania izolacji przewodów, okablowanie staje się podatne na mikrouszkodzenia, zwarcia i utratę sygnału. W środowiskach przemysłowych, gdzie przewody pracują w ciągłym ruchu – szczególnie w e-prowadnikach – zjawisko to może występować bardzo szybko, jeśli konstrukcja systemu jest niewłaściwa lub zastosowano nieodpowiedni typ przewodu.
Kiedy dochodzi do ścierania izolacji?
Ścieranie izolacji przewodu może występować w różnych scenariuszach, najczęściej w wyniku:
- Braku odpowiedniego mocowania przewodu na końcach prowadnika – przewód może wtedy przesuwać się wewnątrz i „szorować” przy każdym ruchu.
- Nieodpowiedniego doboru przewodu do aplikacji ruchomej – np. użycia przewodu do instalacji stałej w prowadniku kablowym.
- Braku podziału wewnętrznego w e-prowadniku, co prowadzi do kontaktu między przewodami lub między przewodami a ściankami prowadnika.
- Zbyt małego promienia gięcia, powodującego nadmierne naprężenia mechaniczne na zewnętrznej warstwie przewodu.
- Zbyt dużego wypełnienia prowadnika, przez co przewody poruszają się względem siebie i trą o siebie w cyklu pracy.
Jak rozpoznać, że izolacja się ściera?
Objawy nadmiernego ścierania mogą pojawić się stosunkowo wcześnie. Warto zwrócić uwagę na:
- widoczne przetarcia, zwłaszcza w miejscach styku z elementami prowadnika,
- wyraźne spłaszczenia przewodu lub wypolerowaną powierzchnię płaszcza,
- odkształcenia przewodów przy końcach e-prowadników,
- pojawiające się błędy komunikacyjne, przerywany sygnał, zakłócenia,
- wycieki sygnału przy przewodach ekranowanych (EMC).
Jeśli obserwujesz te objawy – nie czekaj na awarię. Właśnie w takiej sytuacji z pomocą przychodzi Dr chainflex.
Jak zapobiegać ścieraniu izolacji przewodów?
Aby uniknąć przedwczesnego zużycia izolacji, warto zastosować się do kilku kluczowych zasad – potwierdzonych zarówno w praktyce, jak i w laboratorium testowym igus®:
1. Dobierz przewód do aplikacji ruchomej – to klucz do uniknięcia ścierania izolacji
Jeśli miałabyś zapamiętać tylko jedną zasadę, to właśnie ta jest najważniejsza: odpowiedni dobór przewodu to podstawa trwałej, bezawaryjnej instalacji. Nawet najlepszy prowadnik nie ochroni kabla, który nie został zaprojektowany z myślą o ruchu – to najprostsza droga do szybkiego uszkodzenia izolacji i przestojów w pracy.
W aplikacjach dynamicznych – szczególnie tych, w których przewody pracują w e-prowadniku – liczy się nie tylko elastyczność, ale także odporność na ścieranie, zmęczenie materiału, temperaturę i kontakt z olejami czy chłodziwami. Przewody chainflex® powstają z myślą o takich warunkach – od rdzenia po powłokę zewnętrzną są zoptymalizowane pod kątem intensywnego ruchu, a ich struktura jest testowana na milionach cykli.
Dobór odpowiedniego przewodu to również wybór właściwego materiału płaszcza:
- PUR sprawdzi się w większości aplikacji przemysłowych – jest wytrzymały, elastyczny i odporny na ścieranie oraz działanie olejów.
- TPE będzie najlepszym rozwiązaniem w ekstremalnych warunkach – zapewnia wysoką odporność chemiczną, elastyczność nawet przy -40°C oraz wyjątkową trwałość w intensywnym ruchu.
- PVC, choć postrzegany jako tańszy materiał, również może być z powodzeniem stosowany w aplikacjach z e-prowadnikami – pod warunkiem, że wybierzesz specjalistyczny przewód zaprojektowany do pracy w ruchu. Przewody chainflex® z PVC posiadają konstrukcję chroniącą przed pękaniem, skręcaniem i zużyciem w trakcie cykli gięcia, co czyni je dobrym wyborem do mniej wymagających, ale nadal dynamicznych aplikacji, gdzie liczy się ekonomia.
Wskazówka: Nie oceniaj przewodu tylko po materiale płaszcza – liczy się cała jego konstrukcja: geometria żył, sposób skręcania, zastosowane wypełnienie i testy trwałości. Dlatego nawet przewód PVC może mieć długą żywotność w ruchu – jeśli jest to chainflex®.
2. Stosuj odpowiedni promień gięcia
Każdy przewód chainflex® ma indywidualnie określony minimalny promień gięcia – uwzględniający jego strukturę, elastyczność i zastosowanie. Przekroczenie tej wartości prowadzi do przeciążenia żył i przyspiesza zużycie zewnętrznej powłoki. W efekcie może dojść do pęknięć, mikrouszkodzeń lub odsłonięcia warstw przewodzących. Dlatego tak ważne jest, aby przy projektowaniu trasy prowadzenia kabla zachować minimalny promień gięcia rekomendowany przez igus®.
W narzędziach online igus® znajdziesz gotowe wytyczne – także z uwzględnieniem pracy przewodu w ruchu ciągłym.
3. Zapewnij odpowiedni podział wewnętrzny w e-prowadniku
Wielożyłowe trasy kablowe wymagają właściwej organizacji wewnątrz e-prowadnika – inaczej przewody ocierają się o siebie i o ścianki.
Dobrze zaprojektowany podział wewnętrzny (przegrody poziome i pionowe) skutecznie rozdziela kable i eliminuje ryzyko wzajemnego tarcia. To szczególnie ważne, gdy stosujesz przewody o różnych średnicach lub wagach – zapobiega ich plątaniu się i przemieszczaniu.
Dzięki separacji zachowujesz porządek, zwiększasz żywotność przewodów i chronisz izolację przed uszkodzeniem.
igus® oferuje gotowe zestawy montażowe z dokładnie dopasowanymi przegrodami do każdego typu e-prowadnika.
4. Unikaj przepełnienia e-prowadnika
Zasada 60% wypełnienia to złoty standard – pozwala przewodom swobodnie pracować, bez ucisku i nadmiernego nagrzewania.
Przepełnienie prowadnika powoduje, że kable ocierają się o siebie i ścianki, a to prowadzi do szybkiego ścierania izolacji.
Zbyt ciasna przestrzeń utrudnia również odprowadzanie ciepła, co zwiększa ryzyko deformacji przewodów. W efekcie może dojść nie tylko do uszkodzenia izolacji, ale też do awarii całego systemu. Dlatego już na etapie planowania trasy kablowej warto zostawić zapas przestrzeni – zwłaszcza gdy przewody różnią się średnicą.
5. Zastosuj mocowanie przewodu na obu końcach
Brak odpowiedniego mocowania przewodu to jeden z częstszych błędów montażowych – skutkujący nadmiernym ruchem i przetarciami. Mocowanie kabli po obu stronach e-prowadnika stabilizuje przewód, chroni złącza i przenosi naprężenia z dala od punktów krytycznych. Dzięki temu ograniczasz ryzyko wyrwania złącza i chronisz przewód przed ścieraniem w miejscu wejścia do prowadnika. igus® oferuje kompletne systemy odciążające, które są dopasowane do konkretnego rodzaju przewodu i e-prowadnika.
To proste rozwiązanie, które znacząco wpływa na trwałość instalacji i redukuje ryzyko awarii.
Dlaczego warto zaufać chainflex®?
W przeciwieństwie do standardowych przewodów, chainflex® są testowane w rzeczywistych warunkach, w laboratorium testowym o powierzchni ponad 5000 m². Każdy typ przewodu przechodzi testy ścierania, zginania i działania w skrajnych temperaturach – w tym również testy wewnątrz e-prowadników przy ponad 400 milionach cykli.
To właśnie te dane pozwalają firmie igus® na udzielanie gwarancji żywotności i tworzenie niezawodnych, dopasowanych rozwiązań kablowych.
Podsumowanie – jak skutecznie zapobiec ścieraniu izolacji przewodów?
Aby uniknąć problemów z przetarciem izolacji:
- stosuj wyłącznie przewody do ruchu ciągłego (np. chainflex®),
- dopasuj promień gięcia i rodzaj powłoki do aplikacji,
- zapewnij separację i odpowiednie mocowanie przewodów,
- przestrzegaj zasad montażu e-prowadników i nie przepełniaj ich.
Chcesz zobaczyć przykład z życia wzięty?
Obejrzyj najnowszy film z Dr chainflexem, w którym diagnozuje właśnie ten problem i tłumaczy, jak uniknąć go w przyszłości. [link do filmu]
Masz pytania? Pomożemy!
Dobór odpowiedniego przewodu do wymagającej aplikacji może być wyzwaniem – ale nie musisz robić tego samodzielnie.
Jeśli masz wątpliwości, potrzebujesz wsparcia w analizie zużycia przewodów lub chcesz skonsultować swoje rozwiązanie – napisz do Maćka Ślęzaka (mslezak@igus.net). Na co dzień wspiera klientów igus® w wyborze optymalnych kabli chainflex® – do pracy w ruchu, w trudnych warunkach i ekstremalnych temperaturach.
Skontaktuj się z nami, a dobierzemy rozwiązanie idealne do Twojej aplikacji.
igutex „w pracy”
Łożyska do skrajnie wysokich obciążeń
Dołącz do webinaru o bezobsługowych łożyskach ślizgowych igutex do heavy-duty. Włókno szklane + niskie tarcie powłoki = wytrzymałość bez smarowania. Idealne dla rolnictwa, budownictwa i górnictwa. Więcej opowie Michał Obrębski.
Bądź z nami ONLINE: we wtorek, 28 października 2025 r. o godz. 11.00
