Montaż łożysk ślizgowych wydaje się na pozór prostą czynnością. Do wyboru masz wiele sposobów: klejenie, montaż na wcisk, przykręcanie lub wklikiwanie. Który będzie najlepszy dla Twojego zastosowania?
Standardowo, większość łożysk ślizgowych jest przeznaczona do montażu na wcisk. Teoretycznie brzmi to bardzo prosto. W praktyce jednak pojawia się wiele pytań. Szczególnie łożyska ślizgowe o bardzo cienkich ściankach lub wykonane z dość kruchych materiałów mogą podczas wciskania pęknąć. Powodem jest nieosiowe ułożenie przy wciskaniu lub montaż przy użyciu młotka. Aby już na wstępie wykluczyć te problemy, przedstawiamy 3 wskazówki, dzięki którym montaż łożysk ślizgowych będzie szybki i bez uszkodzeń.
TIP 1: Przestrzegaj tolerancji montażowych
Większość producentów łożysk ślizgowych podaje w swoich specyfikacjach i kartach produktu tolerancje montażowe. Dotyczy to nie tylko tolerancji łożysk ślizgowych, lecz również tolerancji otworu w oprawie i tolerancji wałka pracującego wewnątrz.
Przykład: prosta tuleja (np. GSM-1012-10) bezkołnierzowa firmy igus® o średnicy wewnętrznej 10 mm i zewnętrznej 12 mm jest przeznaczona do montażu w otworze o średnicy 12 H7. Samo łożysko ślizgowe jest produkowane w tzw. „plusie”, czyli przed montażem wymiary średnic wewnętrznej i zewnętrznej są nieco większe niż nominalne., Zabieg ten jest celowy i to właśnie ten naddatek na średnicach zwiększa osiową siłę trzymającą w oprawie. W praktyce montaż będzie wymagał niewielkiego wysiłku.
Po zamontowaniu łożyska pasowanie wciskane utrzymuje je pewnie w otworze. Jest to konieczne, aby łożysko nie obracało się wraz z wałem w otworze oprawy lub nawet nie wysunęło się z niej z czasem. Należy uważać na zastosowania, w których pojawia się podwyższona temperatura, gdyż może ona być powodem relaksacji materiału i zmniejszenia siły trzymającej.
TIP 2: Użyj pomocy do wciskania
Najlepiej jest montować łożyska ślizgowe za pomocą prasy ręcznej. Urządzenia te mają prostą konstrukcję i umożliwiają powtarzalny proces wciskania. Należy użyć płaskiej powierzchni do wciskania panewek iglidur.
Montaż za pomocą tzw. „pilota”, czyli pinu centrującego na który nakłada się najpierw panewkę, a następnie całość wtłacza do otworu, może spowodować uszkodzenie plastikowej tulei. Wystarczy położyć tuleję od strony na której ma fazkę na otworze. Prasa robi resztę. Faza pomaga również w prostym wprowadzeniu tulei, nawet jeśli jest ona lekko “przechylona”.
Fot. Na zdjęciu montaż panewki polimerowej w otworze na prasce ręcznej.
TIP 3: Zrób fazy w otworach
… lub przynajmniej usuń zadziory. Otwory w oprawie o ostrych krawędziach często podczas instalacji zeskrobują nieco materiału łożyska na zewnętrznej średnicy. Nie musi to koniecznie prowadzić do zniszczenia tulei, ale szczególnie w przypadku tulei z tworzywa sztucznego może prowadzić do zwiększenia luzu łożyskowego. Czasem zdarza się, że jest odwrotnie. Podczas wciskania do nieogratowanego otworu, drobinki dostają się między łożysko, a otwór w oprawie. Wtedy może dojść do zmniejszenia luzu między łożyskiem a wałkiem do zbyt małej wartości i w konsekwencji zaciśnięcie się punktu łożyskowego na skutek rozszerzalności cieplnej, czy chłonności wilgoci. Innymi słowy, otwory w obudowie należy przynajmniej czysto gratować, a jeszcze lepiej wykonać proste fazowanie. Usunie to natychmiast zadziory i zapewni łatwe centrowanie i wciskanie łożyska.
Masz pytania? Chętnie Ci doradzamy!
To tylko niektóre z wielu doświadczeń, jakie zdobyliśmy w praktyce. Mimo to wspólnie z naszymi klientami codziennie stawiamy czoła nowym, ciekawym wyzwaniom, które znacznie wykraczają poza ramy tego wpisu. Napisz do naszego eksperta od łożysk ślizgowych, Michała Obrębskiego (mobrebski@igus.net), który pomoże Ci w zaprojektowaniu i doborze Twojego rozwiązania w zakresie łożysk ślizgowych.
